Ο Ραφαέλε Εσπόζιτο είναι τελικά ο εμπνευστής της Pizza Margherita, ένας απλώς αντιγραφέας μιας γνωστής το 1889 συνταγής ή μονάχα ο… νονός της;
«Η βασίλισσα της πίτσας». Αυτή η επωνυμία αποδίδεται στη Pizza Margherita, η οποία θεωρείται σ’ όλο τον κόσμο ως η πίτσα της Αυτού Μεγαλειότητας.
Ο πιο διάσημος, λοιπόν, θρύλος που συνοδεύει το συγκεκριμένο φαγητό φέρει τη γέννησή του στη Νάπολη, στις 21 Μαΐου 1889.
Να σημειώσουμε εδώ ότι η πίτσα πήρε τη σημερινή αλμυρή μορφή της στη Νάπολη στις αρχές του 18ου αιώνα. Αρχικά ήταν απλά ψημένο ψωμί με χοιρινό λίπος (και αργότερα ελαιόλαδο) και τυρί στην κορυφή, αλλά δεν εντυπωσίασε ιδιαίτερα. Μέχρι που προστέθηκε η ντομάτα (σ.σ. το 1760 έφτασαν στη Νάπολη οι πρώτες φρέσκες ντομάτες και για παρθενική φορά κάποιος έβαλε ντομάτα στην πίτσα). Αυτή η εκδοχή έγινε αμέσως ιδιαίτερα δημοφιλές φαγητό «του δρόμου», το «φαγητό των φτωχών» που προτιμούσαν σχεδόν όλοι.
Το βασιλικό ζεύγος της Savoia και η επίσκεψη στη Νάπολη
Επιστρέφοντας στις 21 Μαΐου 1889 τώρα, την πόλη έχουν επισκεφτεί ο βασιλιάς Umberto I κι η βασίλισσα Margherita της Savoia, οι οποίοι θέλουν να γευτούν το διάσημο τοπικό πιάτο. Επειδή, όμως, το βασιλικό πρωτόκολλο δεν τους επιτρέπει την επίσκεψη σε μια πιτσαρία, καλείται στο παλάτι όπου διέμεναν, το Reggia Capodimonte ένας παρασκευαστής πίτσας.
Το όνομά του; Ραφαέλε Εσπόζιτο, ο οποίος λέγεται πως ήταν ο καλύτερος στο είδος του και γι’ αυτό επιλέχτηκε. Αλλοι πάλι ισχυρίζονται πως ο Raffaele Esposito διαλέχτηκε γιατί το όνομα της πιτσαρίας του ήταν «Reggina d’ Italia».
Και το όνομα αυτής Pizza Margherita
Ο Εσπόζιτο παρουσιάστηκε στο βασιλικό ζεύγος υπό τη συνοδεία της συζύγου του, Maria Giovanna Brandi, κόρη παρασκευαστών πίτσας. Οι δυο τους δημιούργησαν τρεις πίτσες για τους υψηλούς οικοδεσπότες τους. Μία με λάδι, τυρί και βασιλικό. Μια με μαρίδες και μια τρίτη με ντομάτα και μοτσαρέλα, στην οποία η σύζυγος του Εσπόζιτο πρόσθεσε και ένα φύλο βασιλικού.
Φαίνεται πως η βασίλισσα Μαργαρίτα εκτίμησε ιδιαίτερα την τελευταία για τη γεύση και τα χρώματά της που θύμιζαν εκείνα της σημαίας της Ιταλίας. Ρώτησε τον Raffaele Esposito το όνομα της εν λόγω πίτσας και εκείνος αναφώνησε pizza Margherita προς τιμήν της.
Την επόμενη ημέρα ο Camillo Galli, ο μετρ του βασιλικού οίκου έστειλε στον Εσπόζιτο τις ευχαριστίες εκ μέρους της βασίλισσας. Αυτή η αναγνώριση με το βασιλικό έμβλημα είναι σήμερα κρεμασμένη στον τοίχο της πιτσαρίας που μετονομάστηκε σε Brandi και βγήκε σε κοινή θέα τα χρόνια του ’30 από τα παιδιά του κουνιάδου του Εσπόζιτο.
Η συνταγή ήταν γνωστή από το 1796!
Περιγραφές, ωστόσο, της ίδιας συνταγής σε πίτσα εντοπίζονται πίσω στο 1866 στο βιβλίο του DeBouchard «Customs and Traditions of Naples». Εκεί καταγράφει ο συγγραφέας τα πιο δημοφιλή συστατικά πίτσας της εποχής, τα οποία περιλαμβάνουν μια εκδοχή με ντομάτα, βασιλικό και συχνά επικαλυπτόμενη από φέτες μοτσαρέλας. Ο Angelo Forgione τώρα, δημοσιογράφος, συγγραφέας, ερευνητής και ιστορικός, στο μπλογκ του και στο βιβλίο του «Made in Naples» παραθέτει μια άλλη πηγή με την χρονολογία «γέννησης» της πίτσας με ντομάτα, μοτσαρέλα και βασιλικό.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή ‘Ενωση – την Κομισιόν- η Ναπολιτάνικη πίτσα λαμβάνει την αναγνώριση STG στον κατάλογο των παραδοσιακών ιταλικών σπεσιαλιτέ. Ο κανονισμός εγκρίθηκε το 2010 και εκεί μπορεί να διαβάσει κανείς: «Οι πιο δημοφιλείς και διάσημες πίτσες της Νάπολης ήταν η «μαρινάρα» που δημιουργήθηκε το 1734 και η «Μαργαρίτα» από το 1796-1810 που προσφέρθηκε στη βασίλισσα της Ιταλίας σ’ επίσκεψή της το 1889 ακριβώς γιατί τα χρώματα των συστατικών της (ντομάτα, βασιλικός, μοτσαρέλα) θύμιζαν τη σημαία της Ιταλίας». Το έτος δηλαδή εμφάνισης της pizza Margherita πηγαίνει σχεδόν έναν αιώνα πριν!
Παγκόσμια αναγνώριση χάρh στους Ιταλούς μετανάστες στις ΗΠΑ
Όποτε, ωστόσο, κι αν πρωτοεμφανίστηκε η εν λόγω συνταγή, με τον Ραφαέλε Εσπόζιτο να ήταν πιθανώς μονάχα ο… νονός της, χρησιμοποιώντας συστατικά που είχαν συνδέσει κι άλλοι πριν απ’ αυτόν, το σίγουρο είναι πως η δική του παρουσίαση για τη βασίλισσα Μαργαρίτα ήταν εκείνη που έκανε διάσημη αυτή την πίτσα.
Από τότε η Pizza Margherita είναι παγκοσμίως το πιο αναγνωρίσιμο σύμβολο της ιταλικής τροφικής κουλτούρας. Η παγκόσμια αναγνώρισή της ξεκίνησε μάλιστα από τους φτωχούς μετανάστες της Ιταλίας που την έφεραν στις ΗΠΑ, ενώ σημαντικό ρόλο στην διάδοσή της στην Αμερική έπαιξαν κι οι Αμερικανοί στρατιώτες που ήρθαν στην Ιταλία στο τέλος του Β’ παγκοσμίου Πολέμου, ενθουσιάστηκαν μαζί της κι έτσι την… πήγαν πίσω στην πατρίδα τους.
Ενώ τέλος ήταν η ιταλική εσωτερική μετανάστευση της δεκαετίας του 1950 και του 1960 εκείνη που τη διέδωσε από τη Νάπολη σ’ όλη την Ιταλία.
Διαβάστε στο italians.gr
Λάπο Ελκαν: Το «μαύρο πρόβατο» της οικογένειας Ανιέλι που άλλαξε την ιστορία με το Fiat 500
