Η μαφία είναι κάτι που ταλαιπωρεί επί αιώνες την Ιταλία, αλλά πάνω και από την Κόζα Νόστρα ή την Καμόρα, είναι η Ντραγκέτα αυτή που κάνει το πιο… χοντρό παιχνίδι.
Το φθινόπωρο του 2018 ο διεθνής Τύπος έκανε μια σειρά αναφορών σε μια εγκληματική οργάνωση με την ονομασία «’ndrangheta». Στα ελληνικά «Ντραγκέτα». Αναφορές με αφορμή τη σύλληψη ενός υψηλόβαθμου στελέχου της. Πρόκειται για τη μαφία της Καλαβρίας, η οποία είναι η πιο δυνατή της Ιταλίας αυτή τη στιγμή. Πάνω από τη σικελική Κόζα Νόστρα ή τη ναπολιτάνικη Καμόρα. Μιλάμε, άλλωστε, για την εγκληματική οργάνωση που διακινεί το 80% της κοκαΐνης στην Ευρώπη, έχοντας απλώσει τα πλοκάμια της παντού.
Οι εξόριστοι από τη Σικελία
Και να σκεφτεί κανείς, ότι το όνομά της το πήρε από την… Ελλάδα! Το Ντραγκέτα (‘Ndragheta) προκύπτει από την ελληνική λέξη «ανδραγαθία». Η ιδιότητα του να είναι κάποιος γενναίος, ανδρείος. Προφανώς έτσι αντιλαμβάνονταν τους εαυτούς τους ή την… αποστολή τους, αυτοί που την ίδρυαν στα τέλη του 18ου αιώνα. Και ιδρύθηκε από εξόριστα μέλη της σικελικής Κόζα Νόστρα.
Πήγαν στην Καλαβρία, ένωσαν τις δυνάμεις τους και αποφάσισαν ότι θα δημιουργούσαν κάτι δυνατό. Οτι θα δημιουργούσαν μια οργάνωση που θα ξεπερνούσε σε δύναμη τη μαφία της Σικελίας. Οχι εύκολο, αλλά ούτε ακατόρθωτο όπως αποδείχθηκε. Εστω κι αν άργησε… Η δράση της Ντραγκέτα άρχισε στα τελευταία χρόνια του 18ου αιώνα αλλά στο προσκήνιο θα ερχόταν αρκετά αργότερα. Συγκεκριμένα, λίγο πριν το 1890, όταν στην Καλαβρία άρχισαν να κυκλοφορούν φήμες για μια οργάνωση που δεν φοβόταν τίποτα.
Με ληστείες, απαγωγές, προστασία επί πληρωμή, η Ντραγκέτα επέβαλε σταδιακά τον δικό της νόμο στην Καλαβρία και τις… σπηλιές της. Εκεί όπου υπέφεραν πάμπολλοι μετά τις απαγωγές τους και μέχρι να δοθούν τα λύτρα. Εκεί όπου πολλοί έχασαν τη ζωή τους, όταν αυτό «έπρεπε» να γίνει. Το πρόβλημα, όμως, ήταν ότι όσο μεγάλωνε η δύναμη, μεγάλωναν και οι φιλοδοξίες. Και αυτό, αναπόφευκτα, θα οδηγούσε σε διαφωνίες στο εσωτερικό της. Διαφωνίες ανάμεσα στην παλιά γενιά και στις νεότερες. Διαφωνίες οικογενειακές, αφού η διαφορά της Ντραγκέτα από την Κόζα Νόστρα ή την Καμόρα, ήταν η… οικογένεια. Οπως και η διαφορετική δομή της.
Η διαφορετική δομή της Ντραγκέτα
Σε οποιαδήποτε ταινία ή βιβλίο δει ή διαβάσει κάποιος για τη μαφία, θα διαπιστώσει ένα πράγμα: Η δομή είναι η ίδια. Ο αρχηγός, ο σύμβουλος (κονσιλιέρε), ο υπαρχηγός, οι «λοχαγοί» και οι στρατιώτες. Στη Ντραγκέτα, όμως, δεν είναι έτσι. Οι Καλαβρέζοι, απλά, δεν έχουν αρχηγό. Δεν έχουν ξεκάθαρο αρχηγό, δηλαδή. Οι οικογένειες συνεννοούνται, φυσικά, για τις κοινές δράσεις, αλλά δρουν και αυτόνομα. Ο καθένας τη δουλειά του. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το γεγονός ότι οι ιταλικές Αρχές ακόμη δεν έχουν καταφέρει να αποκωδικοποιήσουν πλήρως τον τρόπο λειτουργίας της οργάνωσης. Τη δομή της. Την ιεραρχία της.
Ετσι, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στους Σικελούς ή τους Ναπολιτάνους, οι Καλαβρέζοι δεν έχουν ποτέ κενό εξουσίας. Η σύλληψη του αρχηγού μας φαμίλιας, επομένως, δεν σταματάει τη δράση της Ντραγκέτα. Οι δουλειές συνεχίζονται κανονικά και… οικογενειακά.
Το Ευαγγέλιο, το όπλο και το χάπι με δηλητήριο
Στην καλαβρέζικη μαφία δεν υπήρχε χώρος για ξένους. Μέλη της ήταν αποκλειστικά συγγενείς των αφεντικών. Οι οικογένειες που αποτελούσαν τον αρχικό πυρήνα, συνέχιζαν να είναι η βάση της μέσω των διαδόχων, των απογόνων. Γεγονός που έκανε και ασύγκριτα πιο δύσκολο για τις Αρχές το να της καταφέρουν κάποιο πλήγμα. Ποιος μαφιόζος θα έδινε συγγενή του μαφιόζο; Ποιος θα τολμούσε να σπάσει τον κώδικα σιωπής, την περίφημη «ομερτά», όπως έγινε σε Σικελία ή Νάπολη;
Ποιος θα είχε την ανδρεία, όπως δηλώνει και το όνομά της, να παραβεί τον όρκο σιωπής; Ενας όρκος που δινόταν και δίνεται με το χέρι στο Ευαγγέλιο (!), μπροστά σε ένα όπλο και ένα χάπι δηλητηρίου. Το όπλο δήλωνε το προφανές, το χάπι δήλωνε την… αυτοκτονία σε περίπτωση σύλληψης. Μόνο που ο μεγαλύτερος αντίπαλος της Ντραγκέτα, όπως προαναφέραμε, δεν ήταν η αστυνομία. Ηταν οι εσωτερικές διαφορές της, η διαφορετική οπτική για το μέλλον.
Αυτό θα γινόταν εμφανές σχετικά πρόσφατα, τη δεκαετία του ’70, όταν θα λάβει χώρα ένας εσωτερικός πόλεμος. Το αποτέλεσμα θα είναι περισσότεροι από 300 θάνατοι αλλά και μια κοινή απόφαση για το μέλλον: Η οργάνωση έπρεπε να εξαπλωθεί και εκτός Ιταλίας. Και εξαπλώθηκε. Εχοντας (υπερ)γεμίσει το ταμείο της με τα λύτρα των απαγωγών, η Ντραγκέτα αποφασίζει ότι πρέπει να δραστηριοποιηθεί στο εμπόριο ναρκωτικών. Είχε έρθει, επομένως, η ώρα της συνεργασίας με την Κόζα Νόστρα.
Η λάθος επιλογή των Σικελών
Οι Σικελοί ήταν πιο οργανωμένοι, πιο ισχυροί. Εκαναν, όμως, μια λάθος επιλογή. Αποφασίζουν να… ποντάρουν στην ηρωΐνη, αφήνοντας την κοκαΐνη στην καλαβρέζικη μαφία. Η Ντραγκέτα αγόραζε από την Κόζα Νόστρα, αλλά όταν αυτή επέλεξε την ηρωΐνη, στην Καλαβρία είδαν την ευκαιρία. Πληρώνοντας μετρητά, διατηρώντας πιο χαμηλούς τόνους από τους Σικελούς και αποδεικνύοντας ότι δεν φοβόντουσαν τίποτα, κάνουν τα δικά τους… κονέ με τους Κολομβιανούς.
Παράλληλα, η εμφάνιση του AIDS λειτουργεί υπέρ τους. Ο κόσμος νιώθει φόβο για την ηρωΐνη, οι Σικελοί εγκλωβίζονται, οι Καλαβρέζοι δυναμώνουν. Κι άλλο. Είναι οι αρχές της δεκαετίας του ’80 και η Κόζα Νόστρα δέχεται κι άλλο χτύπημα: Ο Τομάζο Μπουσέτα, ένα από τα υψηλόβαθμα στελέχη της, σπάει την ομερτά. Συνεργάζεται με τις Αρχές, δίνει πάρα πολλές πληροφορίες, «γονατίζει» την Κόζα Νόστρα. Το αναφέραμε και πιο πάνω, στη Ντραγκέτα τέτοιος φόβος δεν υπήρχε, αφού ήταν όλοι συγγενείς.
Την ώρα, λοιπόν, που η μαφία της Σικελίας ένιωθε απειλή, αυτή της Καλαβρίας ένιωθε ότι δυνάμωνε συνεχώς. Μετά την Κολομβία, θα αποκτήσει σχέσεις και με τα καρτέλ στο Μεξικό. Η Ιταλία, πλέον, δεν τής είναι αρκετή. Τα πλοκάμια της θα εξαπλωθούν σε περίπου 30 χώρες και η αστυνομία καταλαβαίνει ότι αυτή είναι η Νο1 απειλή. Το να καταφέρει να την περιορίσει, όμως, αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολο ως αδύνατο.
Το Βατικανό και οι αριθμοί που τρομάζουν
Οι Καλαβρέζοι έχουν ένα κωδικοποιημένο σύστημα επικοινωνίας που δεν σπάει. Ακόμη κι όταν θα πέσει στα χέρια των Αρχών ένα κόκκινο σημειωματάριο με τον μυστικό κώδικα, θα χρειαστούν χρόνια για να τον σπάσουν. Και όσο η αστυνομία το πάλευε, η Ντραγκέτα έπαιρνε με το μέρος της και το… Βατικανό. Η βάφτιση της κόρης ενός εκ των αφεντικών της μαφίας από τον πάπα Βενέδικτο ήταν το μήνυμα ότι τα πλοκάμια εξαπλώνονταν παντού.
Γεγονός που επιβεβαιώνουν και οι αρθμοί: Περισσότερα από 6.000 μέλη. Δράση σε 30 χώρες. Δραστηριότητα σε εκατοντάδες τομείς. Ξέπλυμα χρήματος μέσω 400 επιχειρήσεων. Διακίνηση του 80% της κοκαΐνης σε όλη την Ευρώπη. Εσοδα που υπολογίζονται στα 60 δισ. ευρώ ετησίως. Ολα αυτά ανάγκασαν την Interpol να την ονομάσει Νο1 εγκληματική οργάνωση στην γηραιά ήπειρο.
Μια οργάνωση που φρόντιζε πάντα να μην αφήνει το παραμικτό στοχείο για τους φόνους της. Η μέθοδος… αποτρόπαια αλλά αποτελεσματική: Αγριογούρουνα. Μετά το -πολύ- ξύλο, το τέλος το έγραφαν τα αγριογούρουνα. Και χωρίς πτώμα, ως γνωστόν, δεν υπάρχει φόνος.
Οι 300 συλλήψεις και η δίκη που άρχισε τον Ιανουάριο
Μέχρι που βρέθηκε, τελικά, μια άκρη για τις Αρχές. Τον Δεκέμβριο του 2019, σε μια επιχείρηση με τη συμμετοχή 2.500 αστυνομικών, συνελλήφθησαν 300 ύποπτοι για συμμετοχή στη Ντραγκέτα. Ανάμεσά τους και ο Τζανκάρλο Πιτέλι, δικηγόρος και πρώην μέλος του Forza Italia. Του κόμματος του Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη επιχείρηση κατά της μαφίας, μετά από αυτή εναντίον της Κόζα Νόστρα στα τέλη των 80’s.
Τότε, με όσα αποκαλύφθηκαν στη δίκη, κυρίως από τον Τομάζο Μπουσέτα που προαναφέραμε, η σικελική μαφία αποδυναμώθηκε αρκετά. Μένει να φανεί αν το ίδιο θα συμβεί και με την καλαβρέζικη, στη δίκη που ξεκίνησε πρόσφατα. Στις 13 Ιανουαρίου 2021. Δίκη στην οποία θα φανεί αν οι 300 συλληφθέντες θα μιλήσουν ή θα τηρήσουν τον όρκο τους. Και αν θα αποδειχθούν ανδρείοι, όπως λέει και το -ελληνική προέλευσης- όνομα της Ντραγκέτα…